Dorcas Texel
Tweedehandswinkel
‘We doen gewoon wat wij denken dat goed is’
Tweedehands is hot. Gebruikte goederen zijn bezig aan een enorme opmars. Onder aanvoering van millennials en Generatie Z, krijgt gebruikt steeds vaker de voorkeur boven nieuw. Dat merken ze ook in de Texelse winkel van Dorcas. Binnen een jaar na de opening had de Texelse vestiging zich stevig in de top 5 genesteld van Dorcas-winkels met de hoogste omzet per vierkante meter. Zilt & Zakelijk vroeg voorzitter Jan van Schie naar het geheim van het Texelse succes.
Samen met Jan van Schie schuift coördinator-vrijwilliger Carla Roeper aan tafel in de gezellige kantine van de Texelse Dorcas-winkel aan de Abbewaal, onderweg vragen beantwoordend van de vrijwilligers die druk bezig zijn met het uitzoeken van aangeleverde goederen. In 2020, het veertigste bestaansjaar van hulp- en ontwikkelingsorganisatie Dorcas, opende in Den Burg het veertigste filiaal. Op een oppervlakte van zo’n zeshonderd vierkante meter wordt zo ongeveer alles wat je kunt bedenken verkocht. Van gebruikte huishoudelijke artikelen, kleding, boeken en meubilair tot kinderspeelgoed en woonaccessoires. ‘Al direct vanaf de start in augustus ging het uitstekend. De omzetten waren veel hoger dan begroot en zo’n beetje alles vloog de deur uit. Vanuit andere filialen kregen we spullen aangeleverd om te kunnen starten met een goed gevulde winkel.’
Van Schie kwam in contact met Dorcas (zie kader) via de Texelse Voedselbank, waar hij penningmeester was. ‘Dat leek Dorcas een goed startpunt om een netwerk op te bouwen van mensen die de schouders eronder wilden zetten.’ In korte tijd werd een locatie gevonden in een bedrijfspand aan de Abbewaal en meldden de eerste vrijwilligers zich aan. Roeper was een van hen. ‘Jan vroeg of ik een keer een wandje wilde sauzen’, lacht ze. ‘Inmiddels ben ik hier heel wat meer uurtjes in de week bezig.’ Als coördinator is Carla in de winkel het eerste aanspreekpunt voor klantzaken, maar ook voor de vrijwilligers. Dat zijn er nu zo’n dertig, waarvan vijftien zeer actief. Van Schie: ‘We zijn nu twee dagen per week open, op maandag en zaterdag. Meer zouden we heel graag willen, maar voor een openstelling van vijf dagen per week hebben we zo’n zeventig vrijwilligers nodig.’ Roeper vult aan: ‘Je hebt al snel drie mensen voor de inname van goederen nodig en vier in de winkel.’ Iedere vrijwilliger kan zichzelf inroosteren via een app voor het gewenste dagdeel en de voorkeursafdeling. ‘Vrijwilligers laten zich niet in een keurslijf van verplichtingen persen en hebben bij ons keuzevrijheid. Maar op de vrijwilligers die zich hebben ingeroosterd, rekenen we natuurlijk wel.’
Top 5-omzet
In tegenstelling tot de meeste andere Dorcas-winkels is het Texelse filiaal slechts zeshonderd vierkante meter, tegenover de gebruikelijke minimaal duizend elders. ‘We hebben geen magazijn en slaan dus in beginsel niks op. We moeten direct bij de inname beslissen wat de winkel in gaat of een andere bestemming krijgt. Alleen zomer- en winterkleding slaan we op in een ruimte die door een vrijwilliger beschikbaar is gesteld.’ Al binnen een jaar na de opening nestelde Dorcas Texel zich in de top 5 van winkels met de hoogste omzet per vierkante meter. ‘Daar zijn we natuurlijk best trots op, maar onze primaire focus ligt niet op het maken van omzet’, aldus Van Schie. ‘Wij vinden het veel belangrijker dat onze vrijwilligers een gezellige werkomgeving hebben en dat ze kunnen doen waar ze goed in zijn of goed in willen worden. Dat straalt af op de winkel en de bezoekers en dan komt die omzet bijna vanzelf.’ Roeper ziet de verklaring van het succes ook in de criteria die Dorcas Texel hanteert. ‘Omdat we geen opslag hebben, zijn we heel selectief en kiezen we voor upgrading: als iets mooier of beter is dan iets dat al in de winkel ligt, ruilen we het om. De omloopsnelheid van de voorraad is hoog, maar we zorgen er altijd voor dat de winkel er mooi uitziet. Met gezellige hoekjes en veel sfeer.’ Niet alleen Texelaars weten Dorcas te vinden. Ook toeristen komen regelmatig struinen tussen de tweedehands spullen. Van Schie: ‘We hebben hier de bijzondere situatie dat er meer uitgaat dan er wordt ingebracht! We zijn de enige Dorcas-winkel met een structureel tekort aan spullen. Vooral boeken en kleding krijgen we regelmatig van andere vestigingen aangevoerd.’
Tegendraads
Van Schie en Roeper verklaren het succes ook door de Texelse manier van werken. ‘Op Texel gaat het toch allemaal net een beetje anders dan in de andere Dorcas-winkels.’ We respecteren dat Dorcas een organisatie op christelijke grondslag is, maar geven daar geen expliciete invulling aan. Wij kleuren niet buiten de lijntjes, maar daar is het wel mee gezegd. We kiezen voor wat hier en nu werkt. Onze relatiebeheerder Frans Koedijk weet hoe wij erin staan. We worden nog niet teruggefloten. En steeds weer weten wij hem te verrassen met goede omzetten of creatieve oplossingen.’
Rechtszaak
Een half jaar na de opening dreigde Dorcas Texel met spoed op zoek te moeten naar een andere locatie. ‘Wij dachten alles goed en zwart op wit geregeld te hebben, maar de gemeente vond bij nader inzien dat onze activiteiten toch niet binnen de omgevingsvergunning pasten.’ De achterliggende oorzaak voor de onaangename verrassing bleek een langslepend juridisch conflict tussen de pandeigenaar en een buurman. Dat geschil zou onder meer betrekking hebben op het aantal parkeerplaatsen op eigen terrein en de bouwkundige situatie van het pand. ‘Heel vervelend. De rechtszaak tussen beide partijen duurt voort, maar het lijkt erop dat wij waarschijnlijk toch mogen blijven’, verzucht de voorzitter. ‘De gemeente beseft dat wij meer zijn dan gewoon detailhandel. Spullen gaan er bij ons niet een-op-een uit. Ongeveer zeventig procent van alles wat hier wordt ingebracht, stroomt door naar elders. Zoals naar Jan en Paula, via Ria van der Vis naar Roemenië of Moldavië, maar ook wel naar de rommelmarkt in Den Hoorn. Als het echt niet meer hergebruikt kan worden, voeren we het gescheiden af naar Amsing, WeCycle, Tatenhove of De Hamster. Een lamp gaat soms in zessen de deur uit.’
Hoe blij Texelaars zijn met de Dorcas-winkel op het eiland bleek toen het voortbestaan door het conflict in gevaar kwam. Onmiddellijk werd door een Texelaar een petitie gestart op Facebook om Dorcas te laten blijven op de huidige plek. In korte tijd werd die online door meer dan duizend mensen getekend.
Scepsis
Nog voor de start van Dorcas op Texel was er ook scepsis. Roeper: ‘Mensen vroegen zich af of onze opbrengsten niet ten koste zouden gaan van de rommelmarkten in Den Hoorn en Oosterend, want die zamelen geld in voor Texelse goede doelen. Dat is zeker niet het geval. Waar mogelijk werken we samen, juist omdat onze doelgroepen net wat anders zijn.’ De aanvankelijke kritiek dat Dorcas geen hulp biedt aan de allerarmsten in Nederland en dus ook lokaal niets voor deze groep doet, was volgens Van Schie begrijpelijk. ‘Maar dat is nu eenmaal de doelstelling van deze organisatie, al zat het ons ook wel een beetje dwars. Ook hierin zijn wij anders dan de andere Dorcas-winkels: wij staan ook open voor lokale goede doelen. Die moeten qua doelstelling of doelgroep dan wel in de lijn liggen met de overkoepelende doelstelling van Dorcas. Babykleding bijvoorbeeld, gaat via een Texelse naar gezinnen op het eiland die dat goed kunnen gebruiken. Maar wij geven ook waardebonnen uit, onder meer aan de Texelse Voedselbank. En als iemand zich hier meldt met een goed doel of een mooie bestemming van goederen, zijn we altijd bereid om mee te denken. Maar met geld rondstrooien of korting geven doen we niet.’
Ook bestond bij sommige Texelaars het beeld dat Dorcas zich weliswaar inzet voor een goed doel, maar dat er onderweg nogal wat geld aan de strijkstok zou blijven hangen. ‘Dat is pertinent onjuist. De kosten die Dorcas maakt voor fondsenwerving, administratie en beheer zijn juist laag. Grofweg zo’n tien procent van de baten, 90 procent van de opbrengsten komt dus op de eindbestemming en dat is bijzonder veel. En vergeet niet dat Dorcas een ANBI-instelling met CBF-keurmerk is. Dat houdt in dat we aan strenge voorwaarden moeten voldoen.’
Ambities
Ook naar de toekomst toe zal de Texelse focus volgens de voorzitter niet liggen op meer omzet. ‘We nemen onszelf niet al te serieus en willen dat het vooral gezellig is om hier te werken en te winkelen.’ ’We zijn een leuke club vrijwilligers. Er wordt veel gelachen en soms rolt er ook een traan. We kijken naar elkaar om en voordat we om tien uur opengaan, praten we eerst even bij met een kop koffie’, vult Roeper hem aan. Ambities heeft Van Schie wel. ‘Over twee tot drie jaar naar een openstelling van vijf dagen per week zou wel heel mooi zijn. Dan neemt de werkdruk bij de huidige vrijwilligers ook een beetje af.’
Over Dorcas
De organisatie werd in 1980 opgericht door ondernemer Dirk-Jan Groot, toen nog onder de naam Christelijke Stichting voor Hulp aan Gewetensvervolgden. Aanvankelijk om mensen in Oost-Europa te helpen die werden vervolgd vanwege hun geloof. In 1986 werd het Dorcas. De werkwijze van Dorcas is vastgelegd in de Theory of Change. Daarin staat beschreven hoe de organisatie blijvende verandering wil bewerkstelligen in levens van mensen, in gemeenschappen en in de samenleving. Dat vertaalt zich in de huidige missie: blijvende verandering in het leven van de allerarmsten.
De Christelijke hulporganisatie breidde in 1990 haar activiteiten uit naar Afrika en het Midden-Oosten. Inmiddels is Dorcas in veertien landen actief, zetten meer dan tienduizend vrijwilligers zich ervoor in en hebben meer dan een miljoen mensen daardoor een beter vooruitzicht in tijden die uitzichtloos lijken. Uit het jaarverslag 2020 blijkt dat de omzet vorig jaar bijna 27 miljoen euro bedroeg. Daarvan werd meer dan 23 miljoen besteed aan hulp en zo’n 3 miljoen aan kosten voor fondsenwerving, salarissen en administratie. Rond de twintig procent van het totaal ingezamelde geld komt van de inmiddels 41 winkels in Nederland. De overige inkomsten komen uit onder meer erfenissen, legaten en donaties.
