Hans Schraders
Voorzitter van de raad van toezicht van de VVV Texel
Als voorzitter van de raad van toezicht van de VVV Texel speelt hij al ruim vijf jaar lang een belangrijke rol in de ontwikkeling van het toerisme op het eiland. Toch zullen maar weinig Texelaars hem kennen. Geen enkel probleem, vindt hij zelf. ‘Ik kom zelden bij officiële gebeurtenissen op het eiland. En ik heb nog geen voet in het gemeentehuis gezet. Ik blijf graag langs de zijlijn om mijn onafhankelijke positie te bewaren. Het kan daardoor zo zijn dat iemand nog nooit van Hans Schraders heeft gehoord. En dat is alleen maar goed.’
Je zou hem de grote onbekende kunnen noemen. Maar wel één die zowel toeziet op de dagelijkse organisatie bij de VVV als die meedenkt over de toekomst van het toerisme. Waar gaan we met Texel heen? Wat is onze strategie? En gaan de ontwikkelingen wel snel genoeg? Daarvoor vergadert hij een keer of vijf per jaar met de andere leden van de raad van toezicht. En heeft hij nog veel vaker contact met directeur Frank Spooren, om bij te praten en waar nodig bij te sturen.
Hij is dus onmiskenbaar iemand met invloed op het eiland. Hoog tijd voor een (nadere) kennismaking, vond de redactie van Zilt & Zakelijk. We spreken met hem af in Den Helder. Want hoewel de in Baarn woonachtige Schraders dus zeer regelmatig op Texel is, had hij het begin april te druk om het Marsdiep over te steken. We ontmoeten elkaar in hotel Lands End. Met uitzicht op het eiland. Je hoeft er niet voor te hebben doorgeleerd om de symboliek te zien.
Harvard
De 69-jarige Schraders werd geboren in Amsterdam en groeide op in Mook, onder de rook van Nijmegen. Zijn vader werkte in de vleesverwerkende industrie. ‘Hij was verantwoordelijk voor alle operationele activiteiten en altijd aan het werk.’ Een carrièreplanner was Schraders junior zeker niet. Op de vraag wat hij gestudeerd heeft, begint hij te lachen. ‘Je kunt beter vragen wat niet. Ik heb altijd gedaan wat ik leuk vond, een diepere gedachte zat daar niet achter. Maar uiteindelijk heb ik bedrijfseconomie gestudeerd en op Harvard mijn MBA-studie afgerond. Het is dus toch nog goed gekomen.’
Schraders begon zijn loopbaan bij de Franse cosmeticagigant L’Oreal. ‘Ik zat er in het buitenlandclubje. Daar deed je vier tot zes stages per jaar en werd je klaargestoomd voor de hogere functies binnen het bedrijf. Het had net zo goed Argentinië kunnen worden, maar toevallig werd ik verantwoordelijk voor de verkoop in Nederland. Ik schreef in die tijd heel veel. Voor de sportredactie van Het Parool, maar ook voor vakbladen. En mijn eerste boek: Detaillistenmarketing. Daarvan werden er 30.000 verkocht. Daardoor raakten bedrijven geïnteresseerd in me en kreeg ik steeds meer ruimte om iets te vertellen.’
Op zijn vierendertigste werd Schraders gevraagd om als ceo leiding te geven aan de noodlijdende slijterijketen Gall & Gall. Hij en zijn managementteam slaagden: binnen een jaar schreef het bedrijf weer zwarte cijfers. Toen Gall & Gall daarna onderdeel werd van Ahold, verhuisde Schraders naar drankenfabrikant Bols, waar hij lid werd van de directie. Bovendien schreef hij samen met Ko Floor nog een boek, over accountmanagement.
Commerciële tv
De afgelopen twintig jaar zette Schraders meerdere bureaus voor marketing en communicatie op en groeide hij uit tot een veelgevraagd interim-manager. ‘De rode draad van mijn werk: bedrijven met een slechte financiële positie weer toekomst geven. Door te vernieuwen en structuren te veranderen. Veranderingen voor de lange termijn dus. Het was niet de bedoeling dat een bedrijf nadat ik wegging weer zou afglijden.’
Zo bouwde Schraders aan de retaildivisie van energiemaatschappij Nuon en was hij ceo voor onder meer kinderkledingmerk Oilily, de Lotto, kinderopvang ViaViela en het Filmmuseum in Amsterdam. Een van zijn marketing- en communicatiebureaus was betrokken bij de eerste stappen naar commerciële tv: Veronique en later RTL. Het bureau specialiseerde zich op het gebied van de non-spotcommunicatie: alle commercie buiten de reclameblokken. Schraders raakte betrokken bij de ontwikkeling en commercialisering van de programma’s Gezond & Wel, Koken met sterren, de Vijf Uur Show en Koffietijd. Binnen het publieke bestel was hij samen met Jan Bijl en tv-kok Joop Braakhekke partner bij de ontwikkeling van het programma Kookgek.
Naar de leeuwen kijken
De constatering dat hij wel érg veel heeft gedaan in zijn carrière, ontlokt hem een glimlach. Filosofisch: ‘Als ik weet dat morgen hetzelfde is als vandaag, dan hoeft het voor mij niet meer. Dan ga liever bij Artis op een bankje zitten en naar de leeuwen kijken. Om het jaar begon ik wel aan een nieuwe uitdaging.’ Er verschijnt een brede lach op zijn gezicht: ‘Achter de coulissen werd daarom wel eens geroepen: Hans Schraders is een zondagskind.’
Tegenwoordig is hij vooral actief als commissaris en toezichthouder. Eind 2012 werd hij voorzitter van de raad van toezicht van de VVV Texel. Geen onlogische stap voor iemand die al bijna veertig jaar op het eiland komt en er lange tijd zelfs een vakantiewoning had. ‘Op één van de parkjes bij De Slufter. De kinderen waren nog klein, we zaten er hele zomers. Ik werkte in die tijd bij Gall & Gall. Op maandagochtend nam ik al vroeg de boot om naar kantoor in Nieuw Vennep te rijden. De rest van het gezin bleef op Texel.’
‘Van links naar rechts en van boven tot onder’, ze leerden het eiland steeds beter kennen. Zelf ontdekte hij dat je er heel goed kunt trainen voor de marathons die hij liep. Toen de kinderen het ook naast school steeds drukker kregen, besloten ze de vakantiewoning te verkopen. Dat betekende niet het einde van hun liefde voor Texel. ‘We komen nog regelmatig en logeren dan meestal in hotel Opduin. Texel blijft uniek. Als je de boot afrijdt, ben je er echt uit. De rust. En de donkerte ook vooral.’
Iemand van buiten
Zijn huidige rol op het eiland bevalt hem uitstekend. ‘Ik ben betrokken, maar heb hier geen zakelijke belangen. Daar waren ze bij de VVV ook naar op zoek: iemand van buiten, zonder historie op Texel.’ Hij roemt de kwaliteiten van het gezelschap waaraan hij leiding geeft. ‘Gerard van Veen weet hoe je een bedrijf leidt en hoe je vakantiehuizen beheert en verhuurt. Michel Gregoire weet veel van retail, maar is ook iemand met vergezichten. Cees de Waal heeft vernieuwende ideeën en is de spitsvondige man in het gezelschap. En Henny Huisman vormt de brug naar het gemeentebestuur. Samen vormen we een mooie mengeling van theorie en praktijk. Van laten we het praktisch houden, maar ook met voldoende ruimte om aan de toekomst van Texel te denken.’
Ook buiten de raad van toezicht ziet hij veel kwaliteit. ‘Texel barst van de vernieuwers. Een mooi voorbeeld vind ik Iwan Groothuis. Hij komt niet met grote visies, maar bouwt rustig verder, steen op steen. Onder hem is De Krim uitgegroeid van een veredelde noodcamping tot een modern vakantiepark met driegeneratiewoningen, een modern zwembad, glamping en andere luxe voorzieningen. En Iwan is lang niet de enige. Bouke Weber werkt heel stilletjes aan de kwaliteit van drie hotels: De Lindeboom, Greenside en Prins Hendrik. Marianne Langeveld heeft vanuit de aardappelen een prachtig hotel opgebouwd. Natuurlijk Marc van Rijsselberghe met z’n zilte technieken. De bierbrouwer vinden ze op Texel heel gewoon, maar hij verdient interviews in alle grote kranten. Bij TESO steekt Cees de Waal zijn nek uit. Natuurlijk, het nieuwe schip heeft storingen, maar Cees durft wel aan duurzaamheid en nieuwe technieken te werken. En zo kan ik er nog tientallen noemen. Texelaars hebben grote innovatieve krachten, maar weten dat prachtig te camoufleren. En ze praten er niet te veel over. Doe maar niet te gek…’
Revolutionaire veranderingen
Binnen de raad van toezicht van de VVV en samen met directeur Spooren wordt veel gesproken over de toekomst van toeristisch Texel. Met veel vertrouwen, want het gaat uitstekend met het eiland. ‘Texel is het beste, mooiste kustgebied van heel Nederland’, constateert Schraders tevreden. ‘We ontvangen hier maar liefst twintig procent van alle Duitse kustbezoekers. Dat is geen toevalligheid. Moet je eens kijken wat we hier aan voorzieningen hebben en vergelijk dat eens met een normale Nederlandse gemeente met 13.500 inwoners. Dat verschil is enorm.’
Om succes te blijven houden, zijn revolutionaire veranderingen volgens hem niet nodig. ‘Alles hoeft niet op z’n kop en we kunnen het ook nog zonder dikke nota’s en strategische handboeken. We moeten gewoon rustig verder bouwen en hier en daar misschien iets versnellen.’ Cruciaal daarbij is wel de manier waarop Texel zichzelf promoot. ‘Vroeger werd gesproken over doelgroepen en die probeerde je te bereiken met folders en advertenties. Nu heeft de VVV een website met twee miljoen bezoekers per jaar. We zoeken potentiële gasten heel gericht op via media als Facebook, Twitter en Instagram. Dat heeft gevolgen voor de organisatie. Online marketeer is een functie die tien jaar geleden nog niet bestond. Op het kantoor in Den Burg hangen grote schermen waarop je ziet hoeveel mensen op dat moment online zijn en wat ze op onze pagina doen.’
Schraders is een vurig pleitbezorger van een toeristisch kenniscentrum voor Texel. ‘Toeristen veranderen voortdurend en hebben ook andere wensen, waardoor je boodschap een ander accent nodig heeft. Dat kan alleen als je weet wat er speelt. Initieer eigen onderzoek, vergroot je kennis en doe er je voordeel mee. Dat is heel belangrijk.’
Te druk?
De regelmatig gehoorde klacht dat het te vol wordt, vindt hij niet terecht. ‘Ik fietste op 2 augustus over Texel. In de buurt van De Waal en Oosterend kwam ik nog steeds bijna niemand tegen. Bovendien, wanneer is het te druk? Ik zeg altijd: drukte wordt pas vervelend als er druktemakers zijn. De drukte van grote groepen jongeren die veel bier drinken is een heel ander soort drukte dan die van gezinnen met kinderen of die van 55-plussers. Die verhouding is nu goed. Maar je moet er wel voortdurend naar blijven kijken.’
Ook daarbij is kwaliteit cruciaal. ‘De inrichting van je huiskamer bepaalt hoe je kinderen en hun vrienden zich gedragen. Is het een rotzooitje, dan maakt niemand zich druk als er een glas limonade omvalt. Een accommodatie met vlekken vraagt om vlekken. Ik vind De Krim een toonbeeld van de goede ontwikkelingen. Met de bouw van woningen voor drie generaties en meer luxe accommodatie levert dat bedrijf een belangrijke rol aan de kwaliteit op het eiland.’
Tot slot krijgen we het nog even over bed & breakfast, een sector die zich mede door de populaire website Airbnb razendsnel ontwikkelt. Reden voor paniek is er niet, wél moet Texel ook hier de vinger aan de pols houden, vindt Schraders. ‘Kijk naar wat er in Amsterdam gebeurt. We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Het is belangrijk de zaak in goede banen te leiden. Stel vergunningen verplicht en regel dat verhuren niet het hele jaar door mag. En handhaaf. Als je je kwaliteit wilt bewaren, dan moet je ervoor zorgen dat de regels worden nageleefd. Dat is een uitdaging voor de nieuwe gemeenteraad. Om wildgroei te voorkomen, moet je nu actie ondernemen. Wacht je te lang, dan wordt het veel moeilijker om in te grijpen dan in de huidige situatie.’
